Ang sunburn ay ang pamumuula at pananakit ng balat kapag nahipo. Kadalasang lumilitaw ito sa loob ng ilang oras pagkatapos ng sobrang pagkakalantad sa ultraviolet (UV) light mula sa sikat ng araw o artipisyal na mapagkukunan, tulad ng mga sunlamp. Ang sunburn ay maaaring tumagal nang ilang araw o mas mahaba bago ito maglaho. Ang matindi at paulit-ulit na pagkakalantad sa araw ay nagreresulta sa sunburn at nagpapataas ng iyong panganib sa iba’t iba pang pinsala sa balat at ilang mga sakit. Kabilang dito ang dry o wrinkled skin, dark spot, magaspang na balat, at kanser sa balat, tulad ng melanoma.
Sanhi ng Sunburn
Sa mga simpleng kaso ng sunburn, ang balat na nasunog ay maaaring mamula-mula o nangingitim at mahapdi sa simula. Ngunit sa paglipas ng ilang araw, ang balat na nasunog ay magsisimulang matuklap at magdudulot ng matinding pangangati sa balat. . Ang kondisyong ito ay karaniwan at talagang kapansin-pansin lalo na sa panahon ng tag-araw o summer. Nagaganap ito kapag ang isang indibidwal ay nanatili ng mahabang panahon sa ilalim ng sikat ng araw kung saan ang radiation mula dito ay tumatama sa mismong balat na humahantong naman sa pagkasunog ng ibabaw na patong nito.
Sintomas ng pagkakaroon ng Sunburn
1.Pamumula ng balat
2.Balat na nakakaramdam ng mainit o sakit sa pagpindot
3.Pagsakit at pangangati
4.Pamamaga
5.Ang mga maliliit na likido na puno ng blisters, na maaaring masira
6.Sakit ng ulo, lagnat, pagduduwal at pagkapagod kung ang sunburn ay malubha
Ang mga palatandaan at sintomas ng sunburn ay kadalasang lumilitaw sa loob ng ilang oras pagkalipas ng ilang araw. Ngunit maaaring tumagal ng isang araw o mas matagal upang malaman kung gaano kalubha at gaano kalaki ang sakop na bahagi ng katawan ang nasunburn. Sa loob ng ilang araw, ang katawan ng tao ay nagsisimulang maghilom ng kusa sa pamamagitan ng peeling o ang pagkaalis ng unang patong ng nasirang balat.
Kapag nakakuha ka ng sunburn, ang iyong balat ay nagiging pula, namamanhid, at nananakit. Kung malubha ang sunburn, maaari magkaroon ng pamamaga. Maaari ring makaramdam panginginig, pagduduwal, sakit ng ulo, at kahinaan. Pagkalipas ng ilang araw, ang iyong balat ay magsisimula mamalat at mangati habang sinusubukan ng iyong katawan na alisin ang mga cells na napinsala ng araw
Quick Remedy para sa Sunburn
- Kapag nagkaroon ng sunburn, wala nang mayadong magagawa para limitahan ang pinsalang dulot nito. Ito ang mga quick remedies para sa sunburn:
- Maaaring mabawasan ang pamamaga at kirot dulot ng paltos sa paggamit ng cold compress tulad ng tuwalya na binasa sa malamig na tubig at pagpahid nito sa mga apektadong bahagi ng balat.
- Mag-rehydrate – Siguraduhing mag-rehydrate at palitan ang mga liquid sa katawan sa pamamagitan ng pag-inom ng tubig, juice, o sports drink
- Mag-apply ng aloe o over-the-counter moisturizing lotion sa balat as directed.
- Kapag maliligo na, gumamit ng malamig na tubig para matanggal ang chlorine, tubig alat at buhangin sa iyong balat at upang maiwasan ang irritation.
- Uminom ng anti-inflammatory na gamot, tulad ng ibuprofen o aspirin.
- Para sa sakit, maaaring uminom ng Ibuprofen o Paracetamol
- Kung may pamamaltos, hayaan lang ang mga ito at wag butasin. Maaaring tumaas ang panganib ng impeksyon kapag ito ay binutas.
- Protektahan ang iyong balat mula sa karagdagang pagkakalantad sa araw.
Kahit na anong bahagi ng iyong katawan, kasama na ang tenga, anit, o labi ay maaaring masunog. Ang mga mata ay maaari ding masunog dahil ito ay sensitibo sa matinding liwanag ng ultraviolet light (UV). Depende sa kalubhaan ng sunburn, maaaring abutin ng mga ilang araw o higit pa ang paggaling. Hangga’t ang iyong sunburn ay hindi pa magaling, iwasan ang pagbilad sa araw. Tandaan na maaari mong gamutin ang sunog ng iyong sarili.
Magpakonsulta sa doctor kung:
- Kung ang blisters ay kumukuha ng malaking bahagi sa iyong katawan.
- Ang sunburn ay sinasamahan ng mataas na lagnat, matinding sakit, sakit ng ulo, pagkalito, pagduduwal o panginginig
- Hindi bumubuti sa loob ng ilang araw
- Humingi ng medikal na pangangalaga kung napapansin mo ang mga palatandaan o sintomas ng isang impeksyon
- Mas lumulubhang pananakit ng balat
- Mas lumulubhang pamamaga
Madaming paraan para maiwasang ma-damage ang balat:
- Maglagay ng sun screen lotion - Pinoprotektehan ng sunblock ang balat laban sa UVA at UVB radiation na galing sa araw na syang pumapatay sa skin cells.
- Gumamit ng sumbrero at sunglasses - Naitatago ng sumbrero ang parte ng katawan na hindi nababalot ng damit o nalalagyan ng sunblock. Magsuot din ng sunglasses na may 99% hanggang 100% UV absorption para sa proteksyon ng mata laban sa init ng araw.
- Huwag masyadong magbabad sa araw - Limitahan lamang ang pagbibilad sa initan
- Uminom ng maraming tubig - Malaki ang tsansang madehydrate tuwing summer dahil tuloy na tuloy na pagpapawis dala ng init ng panahon. Kailangang matumbasan ng tubig na iinumin ang tubig na nawala sa katawan.
Reference:
https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/sunburn#1
https://www.webmd.com/first-aid/sunburn-treatment
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sunburn/symptoms-causes/syc-20355922